آنتی اکسیدان ها مواد مغذی در غذاها هستند که میتوانند از تخریب بدن جلوگیری کنند؛ در واقع آنتی اکسیدان ها باعث خنثی کردن رادیکالهای آزاد میگردند. رادیکال های آزاد، محصولات جانبی طبیعی سوخت و ساز بدن به شمار میروند، اما در موارد حضور آنتی اکسیدانها اثر این رادیکالهای آزاد را خنثی کرده و آسیبهای ناشی از آنها را به حداقل میرسانند.
آنتی اکسیدان در دهه ۱۹۹۰ به دایره لغات عمومی راه یافت. یعنی درست در دههای که محققان آرام آرام دریافتند چگونه رادیکال آزاد که معلول واکنشهای اکسیژنی در بدن است، در ابتلا به بیماریهای مزمن از پیری گرفته تا کاهش دید و سرطان نقش بازی میکند.
رادیکالهای آزاد هنگامی تولید میشوند که سلولها برای تجزیه غذا و تامین انرژی اکسیژن مصرف میکنند. رادیکالهای آزاد میتوانند با پیوستن به مولکولهای دیگر و انگیختن سلولها به رشد غیرطبیعی یا از طریق دخالت و ایجاد مزاحمت در عملکرد سلولهای سالم شامل سلول های مغز، سبب آسیب سلولی شوند.
مشکلاتی از قبیل: مشکلات قلبی، از کار افتادن عضلات، دیابت و سرطان همگی در اثر این رادیکالهای آزاد به وجود میآیند. در حالی که آنتی اکسیدانها ضمن مبارزه با رادیکالهای آزاد، باعث افزایش قدرت سیستم ایمنی بدن میگردند و در نتیجه میزان عفونت را در بدن کم میکنند.
منابع تامین ویتامینها و عناصر دارای آنتی اکسیدان
ویتامین A و کاروتنوئیدها
هویج، کدو، بروکلی، سیب زمینی شیرین، گوجه فرنگی، هلو، زردآلو، کلم و طالبی از
منابع این ویتامین می باشد.
ویتامین C
مرکبات، فلفل سبز، بروکلی، سبزیجات برگ سبز، توت فرنگی و گوجه فرنگی از منابع
این ویتامین می باشد.
ویتامین E
آجیل، دانه ها، غلات کامل و با سبوس، سبزیجات برگ سبز، روغن سبزیجات و روغن
زیتون از منابع این ویتامین میباشد.
سلنیوم
ماهی، گوشت قرمز، تخم مرغ، حبوبات، مرغ و سیر از منابع این مادهی معدنی میباشد.
لیکوپنها، لوتئینها و لیگنانها
لیکوپنها گوجه فرنگی و فراورده های آن، انگور صورتی و هندوانه؛ لوتئینها شامل:
سبزیجات برگ سبز از قبیل: کلم، بروکلی، کیوی، کدو و اسفناج؛ لیگنانها شامل: دانه
بذرک و دانه جو.
10 ماده غذایی سرشار از آنتی اکسیدان
یکی از بهترین راهها برای سلامتی، این است که مواد غذایی که باعث افزایش قدرت
سیستم ایمنی بدن میشود را مصرف کنیم. غذای سالم، غذاهای محتوی مقدار زیادی آنتی
اکسیدان مانند: میوهها و سبزیجات، غلات کامل و سبوس دار، سیر، قارچ، سبزیجات برگ
سبز، آجیل و دانهها، توت ها، ماهی، شکلات، ماست، خرمالو، مرغ و گوشت بدون چربی.
نقش آنتی اکسیدان ها در بهبود کیفیت ورزش
استرسهای اکسیداتیو ناشی از ورزش ممکن است با آنتی اکسیدان ها خنثی گردند.
آنتی اکسیدان حتی در هنگام حضورش با غلظت بسیار کم در کنار یک ماده قابل اکسید، به
طور مشخصی از اکسیداسیون این ماده قابل اکسید پیشگیری کرده و آن را به تأخیر میاندازد.
مواد قابل اکسید شامل DNA، پروتئین و چربیها میباشند. راه دفاعی در مقابل آسیبهای اکسیداتیو، آنتی اکسیدانهای غذایی است. شواهد حاکی از آن است که مکملهای غذایی حاوی آنتی اکسیدان برای پیشگیری از استرسهای اکسیداتیو بعد از تمرین و ورزش بسیار مفید و سودمند است. بهترین آنتی اکسیدانهای شناخته شده، ویتامینهای E-C ، بتا کاروتن و سلنیوم میباشد.
استرس اکسیداتیو (عامل اکسید شدن) همان پیروزی رادیکالهای آزاد بر دفاع آنتی اکسیدانی بدن ماست و به نوعی به حملههای بیولوژیک به اُرگانیسم بدن تعبیر می شود.
تمرین و ورزش با شدت متوسط سطح سیستم دفاعی آنتی اکسیدان آنزیماتیک آندوژن را ارتقاء میدهد. این افزایش ظرفیت آنتی اکسیدانها در ورزشهای با شدت زیاد، سنگین و طولانی کافی نیست و ممکن است، سبب در هم شکستن ظرفیت سمزدایی ترکیبات واکنشهای اکسیژنی بدن گردد.
متن کامل مقاله در وبسایت نوآورد قابل مشاهده می باشد.
منبع: نوآورد – مجله علم ورزش